Hoe kan ik mezelf meer laten zien op mijn werk?
Ken je dat gevoel? Je hebt keihard gewerkt om een groot project te realiseren, maar je krijgt niet de waardering waar je op had gehoopt. Of wanneer je tijdens een overleg een goed idee oppert, niemand dit lijkt te horen. En als je collega even later datzelfde idee opgooit, is iedereen plots enthousiast. Hoe kan je dit voorkomen en ervoor zorgen dat jouw goeie ideeën wél overkomen?
Door Annefleur de Savornin Lohman en Jeroen van Wijngaarden
Jeroen van Wijngaarden, trainer bij vanHarte&Lingsma, krijgt dit soort vragen regelmatig van deelnemers. Uit zijn ervaring weet hij: zichtbaar worden doe je niet zomaar even. Het is een proces van zelfonderzoek, reflectie en vallen en opstaan.
Hoe ziet het proces van zichtbaar worden eruit?
Jeroen: “Er is volgens mij geen kant en klaar stappenplan dat je kunt volgen om zichtbaar te worden. Als ik deze vraag krijg, dan stel ik vooral vragen terug. Te beginnen met: hoe -of met welke kwaliteit- wil je zichtbaar zijn?
Er zijn vele manieren om zichtbaar te worden: je kunt heel veel praten en geluid maken, of zorgen dat je continu heel zichtbaar rondloopt op je afdeling. Maar de vraag is of dat past dat bij wie jij bent? Als je introvert bent kan je wel proberen om je extravert te gedragen, maar dat gaat waarschijnlijk niet werken. Het kost bakken energie omdat je jezelf forceert, maar ook je collega’s zullen voelen dat het niet helemaal klopt. Dus de vraag is: wat zijn de kwaliteiten waar jij mee gezien wilt worden en waar je erkenning voor wilt krijgen?”
Klopt hoe ik gezien wil worden bij wie ik echt ben?
Jeroen vertelt over een deelnemer die tijdens een training tot het inzicht kwam dat ze zich op het werk vaak enorm inhield. Dat ze steeds maar probeerde om die vriendelijke en zorgzame collega te zijn en daar erkenning voor te krijgen. Ze realiseerde zich dat ze van nature helemaal niet zo vriendelijk is, en dat haar pogingen om dat wel te zijn haar afremmen en klein houden. Haar grote kracht is juist dat ze heel goed voor zichzelf kan zorgen en ze zag in dat ze juist met die kritische kracht veel kan bijdragen in haar werkveld. Jeroen: “Om dit bij zichzelf te ontdekken moest ze vraagtekens gaan zetten bij dingen die ze altijd voor waar had aangenomen. Bij haar overtuigingen over zichzelf. ”
“Veel mensen in onze maatschappij leven vanuit de overtuiging dat ze alleen gewaardeerd worden als ze keihard werken en veel werk afleveren. Of dat ze alles perfect moeten doen. Dat betekent rennen en vliegen en onder hoge druk werken in de hoop waardering te krijgen. Het is de vraag of die waardering ooit gaat komen. Als je altijd maar aan het rennen bent, kom je nooit meer toe aan de vraag: wat wil ik nou eigenlijk zelf?”
Als je meer zichtbaar wilt worden, vraagt dat om stilstaan en een eerlijk zelfonderzoek. Jeroen: “Stel jezelf de vraag: is wat ik probeer te bereiken ook wat echt bij mij past? Of probeer ik te voldoen aan een plaatje , dat ik -als ik heel eerlijk ben- niet echt ben? De volgende vraag is dan: wat past dan wel bij wie ik echt ben?”
Wie ben ik echt?
‘Wie ben ik echt’ is nogal een grote, veelomvattende vraag. Jeroen: “Een manier om daar meer zicht op te krijgen, is door je behoeften, drijfveren en kwaliteiten scherp te krijgen. Dit trio maakt jou tot wie je bent. Wil je weten of je dingen doet die bij jou passen? Stel jezelf dan deze drie
vragen:
- Kijk ik uit naar wat ik doe? Verlang ik naar mijn taak?
- Als ik bezig ben met mijn taak, vliegt de tijd dan voorbij? Kom ik in een flow?
- Als ik klaar ben, kijk ik er dan met tevredenheid en voldoening naar? Ben ik tegelijkmoe en niet moe?
Als je deze vragen bevestigend kunt beantwoorden, dan ziet het ernaar uit dat je dingen doet die bij je passen.
Je weet in ieder geval zeker dat je dingen doet die niet bij je passen als je het onderstaande herkent:
- Voor je met een taak begint: oh mijn god, moet ik dit echt doen? Zucht…
- Tijdens de taak: de tijd verandert in stroop
- Na afloop: kan iemand anders dit alsjeblieft de volgende keer doen?
Het interessante is: als je complimenten krijgt over zo’n taak, dan voel je je juist niet gezien. Je wil daar geen compliment over, want je wil die taak helemaal niet doen.
Zit ik in de juiste omgeving?
Een volgende belangrijke vraag: zit ik in de juiste omgeving om zichtbaar te worden? Voegen mijn talenten en kwaliteiten waarde toe in de context waar ik zit? Zichtbaar zijn, gezien worden, valt of staat met de omgeving waar je je in bevindt. En in hoeverre jouw kwaliteiten passen bij wat de omgeving van je vraagt.
Jeroen: “Zo kun je bijvoorbeeld steengoed zijn in het nemen van inhoudelijke beslissingen, gericht op snel resultaat. Dat past perfect in een organisatie of situatie die snel handelen vraagt, zoals bijvoorbeeld bij een crisisoverleg met brandweer en politie bij een uit de hand gelopen rel na een voetbalwedstrijd. Maar in een omgeving als het onderwijs, waar het juist gaat om persoonlijk contact en ruimte bieden aan kinderen om te leren en te groeien, komt deze kracht veel minder tot z’n recht. Sterker nog: dan kan deze kracht juist een belemmerend en intimiderend effect hebben. ”
Zichtbaar worden is als een puzzel
Zichtbaar worden is dus niet alleen een individuele tocht, maar ook een wisselwerking met de omgeving. Jeroen: “Het gaat er om een goeie match te vinden tussen jouw eigen kracht en je context. Als je in een omgeving zit die niet past bij wie jij bent, dan ben je eigenlijk gedwongen om te kiezen tussen recht doen aan je eigen kracht en eigenheid, of aan de cultuur van de organisatie. Dan past jouw kracht niet bij de behoefte van de organisatie. En dan is het zaak om te zoeken naar een context waarin die wel welkom is.
Een mooi voorbeeld van een kracht of kwaliteit die in onze maatschappij vaak niet tot z’n recht komt is bescheidenheid. Een bescheiden mens in een organisatie die gedreven wordt door profilering en targets, kan zich gedwongen voelen om aan zichzelf voorbij te gaan om toch maar zichtbaar te worden. Maar bescheidenheid is in een andere context juist een geweldige kwaliteit. Ik zag laatst een tv-programma waarin een tienermeisje een blinde vrouw interviewde. Je kon zien hoe het meisje helemaal opbloeide tijdens het interview, doordat de vrouw die zij interviewde heel bescheiden en rustig op haar vragen antwoordde. In de loop van het gesprek ging ze de meest briljante vragen stellen. Daar zag je de kracht van bescheidenheid in werking.”
Jeroen concludeert: “Ik zie zichtbaarheid als een soort puzzel. Je moet enerzijds ontdekken waar je eigen kracht ligt, wat je behoeften, drijfveren en kwaliteiten zijn. En aan de andere kant moet je zien uit te vinden in welke omgeving jouw kracht van waarde is, op welke plek jij het meeste waarde kunt toevoegen. En als je die puzzelstukjes in elkaar weet te passen, dan kan je optimaal zichtbaar worden.”
Wil jij aan de slag met je zichtbaarheid?
Echte verandering begint bij jezelf. Of het nu gaat om meer zichtbaarheid, of om jezelf als mens te ontwikkelen. Maar als je geen beslissingsbevoegdheid hebt, is het opbouwen van invloed niet eenvoudig. Tijdens onze training KIM voor niet-leidinggevenden® leer je hoe jij je talenten en kwaliteiten beter kunt benutten om meer invloed uit te oefenen op je omgeving. Het resultaat: een persoonlijke leiderschapsstijl die bij je past én meer invloed op je werk voor de rest van je leven.